5PL - Fifth Party Logistics / Beşinci Taraf Lojistik

5PL - Fifth Party Logistics / Beşinci Taraf Lojistik Nedir?

5PL - Fifth Party Logistics / Beşinci Taraf Lojistik, Tüm Tedarik Zinciri 'nin Dış Kaynak tarafından yönetildiği yaklaşımdır.

5PL - Fifth Party Logistics / Beşinci Taraf Lojistik Kullanım Amaçları

Teknoloji ve Big Data ‘nın daha yoğun kullanılarak piyasa verilerine daha çok hakimiyet sağlama

Tedarik Zinciri Yönetimi ‘nden ziyade, Tedarik Zinciri Network ‘lerine de dahil olabilmek.

Dış Kaynak Lojistik Hizmeti Alımları Arasındaki Farklar

• 1 PL = Tüm güç elde:  Tüm süreçlerin işletmenin kendisi yönetir.

• 2 PL = Nakliye: İşletme son nokta teslimatı için standart bir nakliye firması kullanır. Herhangi bir lojistik çözüm önermez.

• 3 PL = Dışkaynak Lojistik: E-Ticaret gibi işletmelerin dağıtım merkezlerini dış kaynak olarak kullanmasıdır.

• 4 PL = Dışkaynak Lojistik Yönetimi: Birden çok lokasyonda birden çok 3PL kullanır.

• 5 PL = Tedarik Zinciri:: İşletme üretim hariç, sipariş yönetimi ve sonraki tüm süreçlerini dış kaynağa bırakır. Bir nevi Satınalma hsariç tüm Tedarik Zinciri Yönetimi ‘nin dış kaynağa aktarılması diyebiliriz.

Dış Kaynak Lojistik Hizmeti Alımları Karşılaştırması Matrisi

Dış Kaynak Lojistik Hizmeti Alımları Karşılaştırması Matrisi

5PL – Fifth Party Logistics / Beşinci Taraf Lojistik Riskleri

1. Aşırı Bağımlılık: Şirketler, 5PL sağlayıcısına fazlasıyla bağımlı hale gelebilir. Bu, özellikle sağlayıcının operasyonel sorunları veya iflası gibi durumlarında ciddi aksamalara yol açabilir.

2. Veri Güvenliği ve Gizlilik Riskleri: 5PL hizmetleri genellikle şirketlerin hassas verilerini işler. Bu nedenle, veri ihlalleri ve gizlilik sorunları önemli riskler arasındadır.

3. Teknolojik Uyum Sorunları: Şirketlerin mevcut sistemleriyle 5PL sağlayıcısının teknolojilerinin entegrasyonunda uyumsuzluklar yaşanabilir. Bu, operasyonel verimsizliklere ve maliyet artışlarına neden olabilir.

4. Sözleşmeler ve Anlaşmazlıklar: 5PL hizmet sözleşmelerindeki belirsizlikler veya anlaşmazlıklar, hizmet kalitesi ve maliyetler üzerinde olumsuz etkilere yol açabilir.

5. Yönetim ve Kontrol Kaybı: 5PL kullanımı, şirketlerin Tedarik zinciri  operasyonları üzerindeki kontrolünü azaltabilir. Bu, şirketin stratejik karar alma süreçlerini etkileyebilir.

6. Esneklik Kaybı: Bazı durumlarda, 5PL çözümleri, şirketlerin özel ihtiyaçlarına hızlı bir şekilde uyum sağlamakta yetersiz kalabilir.

7. Performans ve Kalite Sorunları: 5PL sağlayıcısının performansı, müşteri beklentilerini karşılamazsa veya kalite standartlarına uymazsa, bu durum şirketin genel performansını ve müşteri memnuniyetini olumsuz etkileyebilir.

8. Maliyet Yönetimi: Beklenmedik maliyet artışları veya 5PL hizmetlerinin tahmini maliyetlerin üzerine çıkması, bütçe planlamasını zorlaştırabilir.

9. Pazar Değişikliklerine Adaptasyon: Hızla değişen Pazar koşullarına 5PL sağlayıcısının yeterince hızlı tepki verememesi, rekabet dezavantajına yol açabilir. İşletmenin pazarda yaşanan sorunlara hissizliği de bu noktada problemi büyütür.

Özetle...

Özellikle 3PL ‘den sonraki seviyeler, 4PL ve 5PL arasındaki bazı noktalar henüz neleşmemiş olduğundan burada bir nebze muğlaklık mevcut. Bu noktada endüstri ve ülke bazında farklı yaklaşımlar olabilir.

Genel tavsiye kontrolün kaybedilmemesi amacı ile 3PL – Third Party Logistics / Üçüncü Taraf Lojistik hizmeti alınmasıdır. 3PL Bir nevi Sweet Spot diye tabir edebileceğimiz en Faydalı Durum ‘dur. Bu sayede kontrolü kaybetmeden, ana iş kolunuza odaklanabilirsiniz.

---

İlgili makaleler

1. 4PL – Fourth Party Logistics / Dördüncü Taraf Lojistik

2. 3PL – Third Party Logistics / Üçüncü Taraf Lojistik

3. RoRo Taşımacılığı (Roll-On/Roll-Off)

4. RoLa (Rollende Landstrasse) Taşımacılığı

5. Multimodal Taşımacılık (Combined Taşımacılık)

6. Intermodal Taşımacılık

7. Konteynerin Fikir Babası: Malcolm McLean

8. Konteyner Tipleri (ISO 6346)

9. TEU – Twenty-foot Equivalent Unit

10. Friendshoring – Yakın Çevreden Tedarik 

11. Onshoring – Ülke İçi Üretim 

12. Nearshoring / Yakın Ülkede Üretim 

13. Offshoring / Outshoring – Dış Ülkede Üretim 

14. Reshoring – Üretimin Ülke İçine Çekilmesi 

15. Keiretsu – Japon Endüstri Dönüşümünün Belkemiği

16. Zaibatsu: Japon Sanayi Birlikteliğinin Simgesi 

---

Kaynaklar

• [#01] https://www.approvedforwarders.com/whats-the-difference-between-3pl-a-4pl-and-a-5pl/ 

• [#02] https://www.falconfulfillment.com/blog/1pl-2pl-3pl-4pl-5pl-logistics-providers-explained/ 

• [#03] https://www.maersk.com/insights/growth/2023/09/26/3pl-vs-4pl 

• [#04] https://www.beckerlogistics.com/blog/whats-the-difference-between-a-3pl-4pl-and-5pl

• [#05] https://supplychain.amazon.com/blog/difference-between-1pl-2pl-3pl-4pl 

• [#06] https://www.youtube.com/watch?v=3-qhE3NqCIA

• [#07] Chat Based AI Tools: ChatGPT & BARD

---

Fotoğraflar

• Kapak fotoğrafı: https://www.falconfulfillment.com/blog/1pl-2pl-3pl-4pl-5pl-logistics-providers-explained/        

---

Yazar: SedatOnat.com/about

---

!!! TEŞEKKÜRLER !!!

Değerli zamanınızı ayırdığınız için teşekkür ederim.

Sorularınızı ve/veya tavsiyelerinizi yorumlara yazarsanız, hızlıca dönüş yaparım.

Bu makale ilk olarak TedarikZinciriPortali sitesinde yayınlanmıştır;

Her gün yeni bir Tedarik Zinciri Makalesi için, Linkedin Newsletter 'a üye olabilirsiniz.

TedarikZinciriPortali.com 'u ziyaret ederek, daha fazla Tedarik Zinciri Haberleri ve Makaleleri 'ne ulaşabilirsiniz.

Tedarik Zinciri Sözlüğü 'ne www.TedarikZinciriSozlugu.com adresinden ulaşabilirsiniz.

Şimdiden teşekkür eder, iyi günler dilerim.

…